Genital sarkma ameliyatları, kadınlarda pelvik organ prolapsusu (POP) adı verilen, pelvik organların normal pozisyonlarından kayarak vajina içine veya dışına doğru sarkması durumunu tedavi etmek için yapılan cerrahi işlemlerdir. Pelvik organ sarkması, özellikle doğum yapmış kadınlarda, yaşlanma, aşırı kilo, kronik öksürük veya ağır kaldırma gibi faktörler nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu tür ameliyatlar, sarkan organları yeniden yerine getirmek ve pelvik bölgenin işlevini eski haline döndürmek için yapılır.
Pelvik Organ Sarkması Türleri:
Sistosel (Mesane Sarkması):
- Mesanenin vajina duvarına doğru sarkmasıdır. Bu durum, idrar kaçırma, idrar yaparken zorlanma veya sık idrara çıkma gibi belirtilere yol açabilir.
Rektosel (Bağırsak Sarkması):
- Kalın bağırsağın son kısmının (rektum) vajina duvarına doğru sarkmasıdır. Bu durum, bağırsak hareketleri sırasında zorlanmaya ve rahatsızlığa neden olabilir.
Enterosel (İnce Bağırsak Sarkması):
- İnce bağırsakların vajina arkasına doğru sarkmasıdır. Enterosel, karın bölgesinde baskı hissi ve ağrıya neden olabilir.
Rahim Sarkması (Uterin Prolapsus):
- Rahmin vajina içine doğru sarkmasıdır. Rahim sarkması ileri vakalarda vajina dışına çıkacak kadar ciddi hale gelebilir ve cinsel ilişki sırasında rahatsızlık, baskı hissi ve ağrıya neden olabilir.
Vajinal Kaf Prolapsusu:
- Histerektomi (rahim alınması) geçirmiş kadınlarda, vajinanın üst kısmının sarkmasıdır.
Genital Sarkma Ameliyatları:
Sistosel ve Rektosel Onarımı:
- Mesane veya rektumun vajina duvarına doğru sarkması durumunda, vajina içinden yapılan bir cerrahi işlemle vajinal duvarlar güçlendirilir. Fazla dokular çıkarılır ve sarkan organlar orijinal pozisyonlarına yerleştirilir.
Rahim Sarkması (Uterin Prolapsus) Onarımı:
- Rahim sarkmasında, sarkan rahmi yerine getirmek veya rahim tamamen çıkarılacaksa histerektomi (rahim alınması) yapılabilir. Ayrıca, rahim alınmadan rahmi desteklemek için çeşitli teknikler kullanılır, bu teknikler arasında bağ dokusu veya sentetik materyallerle destek sağlama işlemleri bulunur.
Vajinal Kaf Prolapsusu Onarımı:
- Histerektomi sonrası vajinanın üst kısmının sarkması durumunda yapılan bu cerrahide, vajina duvarları ve çevresindeki kaslar güçlendirilir. Vajinal kafın desteklenmesi için bağ dokusu onarımı yapılabilir veya sentetik materyaller kullanılabilir.
Laparoskopik ve Robotik Cerrahi:
- Pelvik organ sarkmasının tedavisinde minimal invaziv yöntemler kullanılarak laparoskopik veya robotik cerrahi yapılabilir. Bu tür ameliyatlar, daha küçük kesiler, daha hızlı iyileşme ve daha az ağrı avantajı sunar.
Mesh (Ağ) Kullanımı:
- Bazı vakalarda, pelvik organları desteklemek için sentetik bir ağ (mesh) kullanılır. Bu yöntemle, sarkan organlar desteklenir ve tekrar sarkmaları önlenir. Ancak, mesh kullanımı bazı komplikasyonlar doğurabilir, bu yüzden doktorlar bu seçeneği dikkatle değerlendirir.
Genital Sarkma Ameliyatlarının Amacı:
- Sarkan organları orijinal pozisyonlarına getirmek
- Pelvik bölgede ağrı, baskı ve rahatsızlığı hafifletmek
- İdrar ve bağırsak fonksiyonlarını düzeltmek
- Cinsel yaşamı iyileştirmek
- Pelvik taban fonksiyonlarını eski haline döndürmek
Kimler İçin Uygundur?
- Pelvik organ sarkması nedeniyle idrar kaçırma, bağırsak problemleri veya cinsel ilişki sırasında rahatsızlık yaşayan kadınlar
- Günlük aktivitelerinde sarkma nedeniyle rahatsızlık hissedenler
- Diğer tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen hastalar
Ameliyat Öncesi Hazırlık:
- Ameliyat öncesinde doktorla pelvik muayene yapılır ve sarkmanın derecesi değerlendirilir.
- İdrar ve bağırsak problemleri varsa, bu sorunların cerrahiyle nasıl iyileştirilebileceği planlanır.
- Hasta, pelvik taban kaslarını güçlendirmek için Kegel egzersizleri gibi yöntemler hakkında bilgilendirilebilir.
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci:
- İyileşme süresi, yapılan cerrahi işlemin türüne bağlıdır. Vajinal cerrahilerde iyileşme genellikle 4-6 hafta sürer.
- Bu süre zarfında ağır kaldırmaktan ve yoğun fiziksel aktivitelerden kaçınılması önerilir.
- İdrar ve bağırsak fonksiyonları iyileşmeye başlayabilir, ancak tam sonuçlar birkaç hafta sonra gözlemlenebilir.
- Cinsel ilişki, doktorun önerisine göre birkaç hafta boyunca ertelenmelidir.
Riskler ve Yan Etkiler:
Her cerrahi işlemde olduğu gibi genital sarkma ameliyatlarında da bazı riskler bulunur:
- Enfeksiyon
- Kanama
- Ameliyat bölgesinde ağrı veya hassasiyet
- Mesh kullanılan vakalarda ağın erozyonu veya komplikasyonlar
- Nadir durumlarda sarkmanın tekrarlaması
Genital Sarkma Ameliyatlarının Avantajları:
İdrar ve Bağırsak Fonksiyonlarında İyileşme: Mesane ve rektum sarkmalarının düzeltilmesiyle idrar kaçırma ve bağırsak hareketlerindeki sorunlar iyileşebilir.
Cinsel Tatminin Artması: Sarkma nedeniyle yaşanan rahatsızlıklar giderildiğinde, cinsel yaşam kalitesi artabilir.
Günlük Hayata Dönüş: Sarkmanın yarattığı baskı, ağrı ve rahatsızlıklar ortadan kalkarak hasta günlük aktivitelerine rahatlıkla dönebilir.
Uzun Vadeli Çözüm: Genital sarkma ameliyatları, pelvik organları desteklemek ve işlevselliği geri kazandırmak için kalıcı çözümler sunar.
Sonuç:
Genital sarkma ameliyatları, kadınların yaşam kalitesini önemli ölçüde artıran, işlevsel ve estetik sonuçlar sağlayan cerrahi işlemlerdir. Pelvik organ sarkması nedeniyle fiziksel ve psikolojik olarak rahatsızlık yaşayan kadınlar için bu ameliyatlar, başarılı bir tedavi seçeneği sunar. Doktorla yapılan detaylı bir değerlendirme ve kişiye uygun tedavi planı, ameliyatın başarılı geçmesi için önemlidir.